Zamek Gostyniński ma wielowiekową historię. Przyjmuje się, że pierwotnie w drugiej połowie XIV w. została wzniesiona przez księcia Siemowita III na obecnym wzgórzu zamkowym drewniana baszta, która spełniała funkcję obronną i mieszkalną. Na przełomie XIV i XV w. jego syn, Siemowit IV, przystąpił do budowy murowanej warowni. Dziedziniec otoczono murem obwodowym, postawiono murowaną wieżę. Jednocześnie w kurtynie wschodniej wybito nową bramę wjazdową, do której prowadził most zwodzony. Na początku XV w. wzniesiono również Dom Wielki, który pełnił funkcję rezydencji książęcej. Zamek stał się ulubioną siedzibą księcia Siemowita IV. Tutaj nadał Gostyninowi prawa miejskie w 1382 r. i tutaj zmarł w 1426 r.
Czterdzieści lat później, w 1462 r. Gostynin przestał być miastem książęcym i został wcielony przez króla Kazimierza Jagiellończyka do Korony. Przysięgę od mieszkańców Gostynina przyjął na rynku 17 grudnia 1462 r. Od tej pory Zamkiem zarządzali starostowie. Największy okres świetności przypada na czasy dzierżawcy i starosty gostynińskiego Krzysztofa Szydłowieckiego (1508–1532). Za jego rządów wybudowano Dom Mniejszy, w którym mieściły się pomieszczenia dla załogi zamku i kuchnia. Poza fosą powstał tzw. przygródek, gdzie znalazły się budynki gospodarcze i dla służby. Zamek gościł koronowane głowy: Władysława Jagiełłę, Kazimierza Jagiellończyka, Zygmunta Starego i Zygmunta Augusta, a być może i królową Bone.
We wrześniu 2012 r. minęło 400 lat od śmierci cara Wasyla IV Szujskiego w Zamku w Gostyninie. Kiedy jesienią 1611 r. hetman Stanisław Żółkiewski powracał triumfalnie ze zwycięskich bitew w 1610 r. pod Kłuszynem, Smoleńskiem i wkroczeniu do Moskwy, w jego orszaku znajdował się wzięty do niewoli car Wasyl IV Szujski, bracia – Dymitr i Iwan oraz żona Dymitra – Katarzyna. Car został umieszczony w murowanej izbie nad bramą, pozostałe osoby na parterze Zamku. Pobyt carewiczów w Gostyninie trwał kilka miesięcy: 12 września 1612 r. zmarł car Wasyl IV Szujski, w pięć dni później jego brat Dymitr, a po dwóch kolejnych miesiącach bratowa Katarzyna. Natomiast król uwolnił najmłodszego Iwana Szujskiego, ostatniego z gostynińskich jeńców. Iwan pozostał do 1619 r. w służbie króla Władysław IV, syna Zygmunta III Wazy. Zgon cara w niewoli obcego państwa to jedyny taki przypadek w historii Rosji.
------------------------------------------------------------------------------
źródło: strona Urzędu Miasta w Gostyninie gostynin.pl /foto. Hiuppo i Maciek 18 wiki/
