Skarby Muzeum Mazowieckiego
Zbiór monet, pieniądza papierowego i medali, znajdujący się w Gabinecie Numizmatycznym Muzeum Mazowieckiego w Płocku (MMP), liczy ponad 37 tys. eksponatów. Najliczniejszą kolekcję tworzą monety, jest ich około 32 tys. Wiele z nich należy do bardzo rzadkich okazów.
Najbardziej znaczącą grupę stanowią monety polskie, od piastowskich po współczesne. Zespół monet średniowiecznych zawiera niezwykle rzadkie numizmaty, czego przykładem może być jednostronny denar Bolesława Chrobrego – REX, wybity w latach 1005-1015, jeden z jedenastu istniejących egzemplarzy.
Muzeum ma także denary emitowane przez Władysława Hermana i Bolesława Krzywoustego, władców szczególnie związanych z Płockiem. Wielką rzadkość numizmatyczną stanowią monety, które według niektórych badaczy mogły być wybite w mennicy płockiej. Są to denary Bolesława Kędzierzawego, dwa brakteaty Kazimierza Sprawiedliwego i jeden Konrada Mazowieckiego.
Wyjątkowym okazem w zbiorach numizmatycznych muzeum jest trzeciak Ziemowita IV Młodszego, księcia mazowieckiego (1374-1426), moneta o wartości trzech denarów, bita w srebrze, jedyna pewna moneta mazowiecka znana z oryginału. Na jej rewersie umieszczony jest gotycki napis: „MONETA PLOCEN”, który lokalizuje w Płocku książęcą mennicę. Zachowało się jedynie dwanaście egzemplarzy tej monety. Kolekcję tworzy także zespół trzydziestu trzech złotych monet, polskich i obcych, w większości dukatów.
Do zbiorów MMP trafiło trzynaście skarbów pochodzących z Płocka i terenu województwa mazowieckiego. Jednym ze znalezisk jest odkryte w 1986 r. podczas prac na osiedlu Podolszyce w Płocku gliniane naczynie, w którym znajdowały się 1962 sztuki monet srebrnych, głównie szelągów krzyżackich oraz Kazimierza Jagiellończyka.
Najbardziej interesujące monety polskie, a także część skarbów można oglądać na stałej ekspozycji historycznej „X wieków Płocka. Płock w przestrzeni kulturowej Mazowsza, Polski, Europy” w Muzeum Mazowieckim w Płocku.
Znacząca jest również kolekcja medalierska, licząca prawie 4 tys. eksponatów. Tworzą ją przede wszystkim medale polskie i z Polską związane, reprezentujące, począwszy od czasów renesansu, wszystkie okresy dziejów polskiej sztuki medalierskiej. Bardzo cenny zespół stanowią medale barokowe, m.in. z czasów panowania królów z dynastii Wazów, Michała Korybuta Wiśniowieckiego i Jana III Sobieskiego. Działający wówczas tak znakomici twórcy, jak Samuel Ammon, Sebastian Dadler, Hoehnowie (ojciec i syn), tworzyli prace o najwyższym kunszcie artystycznym. Te niewielkie dzieła sztuki upamiętniały śluby królewskie, koronacje, zwycięstwa, rozejmy.
Specjalizacją Muzeum Mazowieckiego w Płocku, jak wiadomo, stała się sztuka epoki secesji, a w ciągu ostatnich kilku lat intensywnie jest też rozwijana kolekcja sztuki art déco. Placówka może się poszczycić jedną z największych w Polsce kolekcji medali i plakiet epoki secesji, zawierającą prace znakomitych polskich i europejskich twórców, szczególnie francuskich, którzy odegrali ogromną rolę reliefu.
W zbiorach medalierskich MMP znajdują się także obiekty pochodzące z XIX w., czasów I wojny światowej, okresu międzywojennego. Reprezentowane jest także medalierstwo współczesne. Zbiory z wymienionych okresów powiększyły się znacznie w ostatnim czasie dzięki Tadeuszowi Boguckiemu. Emerytowany inżynier z Warszawy ofiarował muzeum swoją kolekcję polskich medali bitych i lanych, liczącą ponad 900 eksponatów. Tworzył ją przez prawie 30 lat.
------------------------------------------------------------
Autor: oprac. Grażyna Tryka, Muzeum Mazowieckie w Płocku, Wprowadzenie: Elwira Kasprzak. Materiał opublikowany dzięki uprzejmości Urzędu Marszałkowskiego. Rubryka „Czy wiesz, że” pisma Samorządu Województwa Mazowieckiego pt. „Kronika Mazowiecka” http://www.mazovia.pl/wydawnictwa/kronika-mazowiecka/
